Paul Goble: Putin Çerkes Ulusal Hareketine Nasıl İvme Kazandırdı?

Staunton – Ukrayna ulusal kimliğinin güçlenmesinde ve Batı’nın parçası olma kararlılığının oluşmasında en büyük rolü Vladimir Putin’in Kırım’ı ilhakının ve Güneydoğu Ukrayna’yı istikrarsızlaştırmasının oynadığı konusunda artık herkes hemfikirdir.Çerkeslerin Çar güçleri tarafından soykırıma uğratılmasının 150. yıldönümü başka bir şeye dikkat etmek gerekiyor. Putin modern Çerkes ulusal hareketinin ivme kazanmasında Ukrayna’dakine benzer bir rol oynadı. Çerkes ulusal hareketi hala Rusya kontrolündeki Kuzey Kafkasya’da 800.000, dışarıda ise 7 milyon kişiye dayanıyor.

Moskova’nın politikalarının Çerkesler üzerindeki öngörülmemiş etkileri Putin’in iktidarına karşı çok ciddi bir tehdit potansiyeli barındırıyor. Eğer Rus halkı dikkatsiz politikaların sadece Ukrayna’yı değil Rusya’yı da istikrarsızlaştırdırdığını ve kendileri üzerinde daha fazla baskı kurmak için bahane yarattığını fark ederse sonuçlar Putin için iç açıcı olmayabilir.

Birkaç yıl önce çok az insan Çerkesler’in kim olduğunu biliyordu ve yine çok az sayıda Çerkes kaderlerini kendi ellerine alabileceklerine inanıyordu. Ama Vladimir Putin sayesinde giderek daha çok insan Çerkesler’in kim olduğunu biliyor ve Çerkesler daha örgütlüler ve daha çok özgüvene sahipler.Yakın zamana kadar öngörülemeyen ve Moskova’nın Kuzey Kafkasya’daki otoritesini Çeçenler’den daha çok sorgulatan bu gelişme için Kremlin lideri sorumluluğu sadece kendinde aramalıdır.

Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin bu yılki Kış Olimpiyatı’nın astropikal Soçi kentinde yapılması kararını vermesini sağlayan Putin dünyanın Çerkes soykırımından haberdar olmasına istemeden sebep oldu. Ayrıca yine istemeden Çerkes ulusunun eline bir dava verdi.

Küçük bir Çerkes aktivist grubunun Soçi tercihini protesto ettiği dört yıl önceki Vancouver Kış Olimpiyatı ile başlayarak Çerkesler kesintisiz olarak soykırım ve Rusya’nın baskısının sürdüğü mesajlarını dünyaya yaydılar.

Rusya makamlarının bir asır süren savaştan sonra Çerkesleri nasıl sürgün ettiğini ve öldürdüğünü;  Stalin’in gaddar etnik mühendisliğinin Çerkesleri nasıl böldüğünü anlatma şansı buldular.

Çerkesler hiç olmadığı kadar örgütlü hale geldiler. Rus makamları bunun karşısında tarihsel gerçekleri inkar etme, Çerkes örgütlerine sızma ve onları bölme, Mayıs başında bir Çerkes aktivistin öldürülmesi ve nihayet 150. yıl  anması için hazırlanan kurdelalara el koyma ve soykırımı anma törenlerinin provoke edileceği korkusu yayma yollarına başvurdular. (kavpolit.com/articles/pamjatnyj_den_cherkesov_traur_kak_ekstremizm-4653/  nazaccent.ru/content/11725-u-cherkesskogo-aktivista-izyali-lenty-k.html ve
kavpolit.com/articles/den_skorbi_kak_povod_dlja_provokatsii-4771/).

Ama Putin’in Olimpiyatı gibi Rusya’nın bu en yeni girişimleri de geri tepmeye mahkum. Çerkesler hem Kuzey Kafkasya’daki anayurtlarında hem Türkiye, Ürdün, Avrupa ve ABD’de daha etkin örgütleniyorlar; Amerika Avrupa Dayanışma Konseyi gibi gruplara katılarak uluslararası destek arıyorlar.

Kimse ulusal hedeflerine ulaştıktan sonra Çerkesler’den gaddar Putin’in heykelini dikmesini beklemesin. Kremlin lideri bu güzel geleceğin gerçekleşmesinde istemeden de olsa önemli bir rol oynayacak; bu da gözden kaçmamalı.

Putin’in Rus ulusal davasının ete kemiğe bürünmüş hali olduğunu düşünenler de herhalde er geç bunu kabul edecekler. Putin’in hamlelerinin sebep olduğu sonuçları anlayamayan sadece Putin’in kendisidir.

Kaynak: http://windowoneurasia2.blogspot.com.tr/2014/05/window-on-eurasia-how-putin-launched.html

Çeviri: Dr. Ömer Aytek Kurmel
Cherkessia.net, 22 Mayıs 2014